Tussen expressie en therapie: danstherapie voor kinderen

Er wordt gezegd dat het in het begin het Woord was en toch, vanuit de religieuze sfeer en het binnengaan in de evolutionaire sfeer, zijn dingen niet precies zo: in het begin is de beweging, het gebaar. Het is door deze lichamelijke vormen dat het individu zichzelf begint uit te drukken en de ruimte die hem omringt te verkennen, ruim voordat hij kan spreken.

In primitieve beschavingen begeleidt dans de mens op alle belangrijke momenten van het leven als een middel tot expressie van elke emotionele ervaring, positief of negatief. In feite probeert hij daardoor zijn meest submenselijke emoties te manifesteren en te beheren, van vreugde tot angst.

Dit artikel is echter geen essay over antropologie en zal niet over stamdansen praten, hoewel het uitgangspunt is dat we in plaats daarvan proberen te begrijpen hoe de creatieve beweging vandaag therapeutische functies kan hebben (zoals in het verleden, in een moderne samenleving). ook in Italië), vooral met de kleintjes.

Danstherapie, ontdekking van de wereld van de onuitgesprokene

Alvorens te praten over danstherapie is het nodig om een stap terug te doen en te benadrukken dat het deel uitmaakt van de grote paraplu van de kunsttherapieën, of liever al die technieken en methodologieën die kunst gebruiken als een therapeutisch middel.

In ons geval is kunst dans en vanuit de klinische toepassing ervan is de zogenaamde Dance Movement Therapy geboren: een praktijk waarbij dans en beweging worden beschouwd als openbaarders van innerlijke toestanden en bieden de psychische mogelijkheid niet alleen om ze tevoorschijn te laten komen, maar ook, uiteindelijk, om ze te overwinnen dankzij de interventie van een voorbereide therapeut. Daarom is dans in deze context niet alleen (en slechts) een toegepaste kunst, maar moet het worden begrepen met een bredere betekenis die beweging, de kinetische energie van het lichaam, met de emotionele ervaring van de persoon buiten combineert verder dan aanpassing aan bepaalde esthetische normen. Door het lichaam laat de patiënt die innerlijke wereld tevoorschijn komen die gewoonlijk stompzinnig is of, in ieder geval, uitermate moeilijk door woorden komt.

Wat is het wetenschappelijke gewicht van deze therapie? Sinds het begin van de vorige eeuw is het enorme potentieel dat inherent is aan de beweging als een sleutel tot toegang tot het onbewuste waargenomen. Een pionier op dit gebied was Gustav Jung die een grote openheid toonde (vooral voor de tijd waarin hij leefde, 1875-1961) voor de verschillende manieren van expressie: picturaal, dramatisch en duidelijk van beweging. Bianca Garulfi en Antonella Adorisio leggen in het voorwoord van het boek "Danzaterapia en psychologie van de diepte" uit: " Dans en, meer in het algemeen, de beweging van het lichaam, kan een van de mogelijke vormen zijn om actieve verbeeldingskracht uit te oefenen (...). Jung had directe ervaring met mensen die hun onbewuste beelden dansten. Hij zag in de beweging een van de manieren om het onuitsprekelijke dat in ons is duidelijk te maken ".

Creativiteit, dans en therapie in een enkele mix, allemaal voor kinderen

Zoveel interessant materiaal kan een onuitputtelijke bron van inspiratie blijken te zijn, evenals concrete hulp voor de vele mensen die er baat bij kunnen hebben.

Het werken met kinderen zit vol met ideeën, vaak veel beter dan wij bij het loslaten van onze remmingen en het experimenteren. Uiteraard zal een les voor de kleintjes gebaseerd zijn op spel en speelsheid als een middel tot onderzoek. Federica Pinna legt ons in detail uit, psycholoog en danstherapeut: " Elk kind heeft zijn eigen weg, zelfs als het wordt, om in de wereld te zijn, te voelen, te relateren en door beweging en een therapeutische relatie die daarop is geconcentreerd, kan directer zijn om de uitdrukking van een bepaalde staat van ongemak en moeilijkheidsgraden te bevorderen. Kinderen krijgen via symbolisch spel een gevoel van wie ze zijn. De laatste, bevorderd door beweging, leidt ertoe dat kinderen de emotionele ervaringen die bijzonder belangrijk zijn in hun leven, terughalen ". Een andere opmerkelijke getuigenis is die van Valentina Vano, danzaterapeuta, die stelt: "(The creative dance, ed) ontwikkelt creativiteit, intelligentie en de verwerving van het bewustzijn van iemands lichaam; vergemakkelijkt de erkenning en acceptatie van de limieten die zijn opgelegd in de verschillende omstandigheden en past de groep van kleine dansers aan om de hiërarchieën en non-verbale overeenkomsten tussen individu en individu en tussen individu en ouder te respecteren. De creatieve dans bij kinderen verhoogt ook het vermogen tot waarneming en proprioceptie, bevordert de uitlijning van de wervelkolom, herstelt en consolideert de structuur van een goede lichaamshouding en maakt de spieren strakker. (...) Het verhoogt ook de snelheid van de reactie van het lichaam, verbetert de balans en psychomotorische coördinatie. Het stimuleert de intuïtie door de zintuiglijke verrijking en maakt het openen van nieuwe manieren van "creatieve" oplossing van problemen mogelijk (probleemoplossing), waardoor de geest helder en gepredisponeerd is voor een goed humeur en enthousiasme " .

Tot slot brengen we de aandacht naar het prijzenswaardige project van Maria Elena Fossati waarin, binnen een pad dat gericht is op kinderen waarin tussen muzikaliteit, psycho-lichamelijke expressiviteit, interactie van verschillende talen, veel ruimte is gewijd aan danstherapie. Het doel van zijn workshop "Muziek krijgt vorm" is om te ontwikkelen "Kennis en creatie van een non-verbale lichamelijke relatie met de dirigent en met de groep; aandacht voor beweging in zijn functionele en expressieve kenmerken, de perceptie van ritme door het lichaam en zijn relatie ermee. De uitdrukking van creativiteit, emoties, ... door het lichaam dat het eerst beweegt, speelt en zelfs danst, wat zich uit in materialen en zelfs in verschillende talen. "

Cogito ergo sum ... of niet?

De verschillende danstherapiecholen maken gebruik van verschillende wetenschappelijke referenties en verschillende werkmethoden. Maar het doel is hetzelfde: het meest viscerale en begraven in ons naar voren brengen, en dat is niet altijd, inderdaad, bijna nooit, uitgedrukt in woorden. Het is daarom niet door het kanaal van taal of redeneren dat ons binnenste erin slaagt te ontstaan, maar door beweging . Kracht van de dans.