Toen ik De rerum natura las, wilde ik in de tuin blijven. Het vocabulaire werd gevuld met grassprietjes en toen begon het meestal te regenen. De warmte van de uren die los stonden van het ontwaken kwam, en er was het plezier om te studeren, de zomer achterlatend.
Er is iets in dit boek. We begrepen het meteen, als studenten. We hebben hem later herontdekt als volwassenen. Bijvoorbeeld dankzij de choreograaf Virgilio Sieni . Zijn show "The nature of things" geïnspireerd door de De rerum natura die ik zag in het Teatro Valle (voordat ze het bezet hielden, of beter nog, voordat de drastische sneden mooie zielen overbrachten om het toch in leven te houden). Een ongelooflijk zachte en levendige show.
Er zit iets in de De rerum natura .
Allereerst: een zeer heldere meditatie over wat bezielt wat ons in leven houdt. Wat ons in leven houdt, zelfs als we het vergeten.
Stephen Greenblatt, de Angelsaksische literaire criticus, schreef 'The Swerve: How the World werd modern', een mooie studie over de invloed van het Lucretiaanse gedicht over de Italiaanse Renaissance. Hoe? Lucretius stelt een visie op de wereld voor die de middeleeuwen volledig leek te hebben verslonden.
Een visie die alle op smaak is gebracht met naturalisme, rationalisme, materialisme. Drie moeilijke woorden. Dus laten we het zo zeggen. De schrijver zegt tegen de lezer: Kijk, kijk naar je omgeving, is het niet geweldig?
Kijk waar je deel van uitmaakt .
Wees niet bang (laat staan God), denk niet dat de scheiding tussen de aarde en de hemel onoverkomelijk is en denk niet dat de realiteit op een hiërarchische manier is gestructureerd (Dante deed hierin zijn eigen).
Nee, je kunt jezelf onderdompelen in wat liefde heeft en je liefde geeft: de natuur.
Mannen, vrouwen, dieren, planten die op verschillende manieren met elkaar omgaan, functioneel, spontaan, prachtig en vaak verrassend.
Er zijn geheimen die moeten worden onderzocht, mechanismen om te weten, openbaringen om te bewaken, ervaringen om te bouwen. En heel veel overvloed beschikbaar.
Samengesteld tussen de 49 en de 48, met het uitbreken van de burgeroorlog (van de Republiek naar het Prinsdom), wordt het gedicht geïnspireerd door de epicurische filosofie die een conceptie presenteert van de werkelijkheid die is losgelaten van het "hakmes van de humeuren" van de traditionele goden.
Wat is de band tussen Tolkien en Sint Franciscus?
Lucretius's lessen om vandaag te gebruiken
Lucretius vertelt ons iets dat herinnerd moet worden: we zijn een van een menigte (hier is de leer van Gurdjieff, veel, echo's). God is druk bezig iets anders te doen, het is niet de moeite waard om hem te vrezen. Als je denkt dat je deel bent van een grenzeloze kosmos, hoe kun je dan ruimte overlaten aan angst?
En als iemand dankbaar is dat hij een reden heeft, dan kunnen we de aard van de dingen begrijpen, boven irrationele vrees voor programmering met betrekking tot religie en misschien allemaal verwijzend naar de grondlegger: de angst voor de dood.
Dit is de stap die ons in staat stelt over te gaan van het demoniseren van de geest, waardoor het in plaats daarvan een instrument is dat in overeenstemming is met de andere centra.
En het stelt ons in staat een smakelijk leven te leiden .
Ver van de bedriegers van historische religies, de drager van een model van een alternatieve wereld voor de Joodse en christelijke wereld, moet Lucretius worden gelezen. Om het te begrijpen of om iemand dichterbij te brengen, is een geweldig geschenk voor de niet-verjaardag van een vriend of familielid "Hoe zijn de dingen, mijn Lucrezio en mijn Venus" door de goede Piergiorgio Odifreddi . Niet didactisch maar warm, niet saai, maar gemakkelijk formatief.
Aan de andere kant, "Het poëtische werk van Lucretius, " had Cicero aan zijn broer Quintus geschreven op 11 februari 54 a. C., "het is net zoals jij me schrijft, het onthult een prachtig genie, maar ook een opmerkelijke artistieke vaardigheid". Virgil prees hem (zonder hem te noemen) in de Georgieken . En Ovidius had extatisch geschreven: "De verzen van de verheven Lucretius zijn slechts bestemd om te vergaan dan wanneer op een dag de hele aarde zal worden vernietigd". Dit gedicht heropenen moet ook niet in die onheilspellende richting gaan.
Omdat, terugkijkend, het soms mogelijk is om er beter uit te zien in en rond.
